Kloster Michaelstein

Michaelstein-klooster

verhaal

Ruim 875 jaar geleden vestigden cisterciënzermonniken zich in een vallei buiten Blankenburg (Harz). Uit een aanvankelijk moeilijk leven ontwikkelde zich een economisch succesvolle abdij. Donaties, de gezworen armoede en het leven bepaald door werk en strikt zelfbeheer vergrootten het monastieke eigendom. In 1543 trad de laatste katholieke abt af en namen de graven van Blankenburg het klooster over. Ze richtten een kloosterschool op die ook na de overname door de hertogen van Braunschweig bleef bestaan. Aan het begin van de 18e eeuw liet hertog Ludwig Rudolf omvangrijke bouwwerkzaamheden uitvoeren en een seminarie voor predikanten inrichten. Tot ver in de 20e eeuw had de voormalige abdij alleen economische functies die het kloosterbezit ook na de landhervorming onder verschillende rechtspersonen behield.

Al bijna 50 jaar heeft het klooster zich ontwikkeld tot een plek van culturele diversiteit rond natuur, kloostergeschiedenis en muziek. Of het nu gaat om concerten, een museumbezoek of een van de talrijke evenementen, op Michaelstein vindt u altijd nieuwe en kleurrijke facetten. Tegenwoordig is hier de Saxony-Anhalt Muziekacademie voor onderwijs en uitvoeringspraktijk gevestigd. Het heeft al tientallen jaren een vaste plaats in de Europese professionele wereld.

Naast de uitgesproken muzikale focus is het gehele kloostercomplex inmiddels een toeristische trekpleister geworden, het Michaelstein Kloostermuseum is een veelzijdige beleveniswereld met geschiedenis, tuinen en muziek op de Romaanse Strae en de R1 Europese Fietsroute. Bij elk bezoek kun je het hele jaar door iets nieuws ontdekken: of het nu gaat om een ​​rondleiding door het klooster of in de talrijke ateliers voor jong en oud.

museum

Kloosterkamers – het verhaal van de witte monniken uit Michaelstein

Dankzij uitgebreide renovatie- en bouwwerkzaamheden in de afgelopen tijd zijn de kloosterkamers uit de laat-romaanse en gotische tijd goed bewaard gebleven. De sublieme eenvoud van een cisterciënzerabdij omringt de bezoeker op indrukwekkende wijze in het klooster, de refter en de kapittelzaal. De indeling van de werk- en woonkamers van de koormonniken en lekenbroeders op de begane grond van het klooster komt grotendeels overeen met het ideale plan van de cisterciënzers.

Het vroeggotische klooster met zijn geribbelde gewelf staat centraal in de omheining, zowel spiritueel als communicatief. Romaanse overblijfselen, evenals plantelementen op de consoles en sluitstenen, zijn bewaard gebleven. De Romaanse kerk en de slaapzaal (slaapzaal) zijn slechts fragmentarisch. De refter daarentegen toont een afwisselende opeenvolging van zuilen en zuilen met verschillende afbeeldingen van planten. Het Kalefaktorium geeft nog steeds een beeld van het eenvoudige karakter van een werkruimte. De kapittelzaal was vroeger een vergader- en overlegruimte voor de monniken. De rode wijdingskruisen getuigen nog van het latere gebruik als kerk. De twee pilaren zijn prachtig versierd. Bijzonder is de zogenaamde abtskapel, die afwijkt van het gebruikelijke plan van een Cisterze. De enige gotische maaswerkramen zijn hier bewaard gebleven.

Kloostertuinen – het bloeiende voedsel en de geurige medicijnen van de monniken

Kloostertuinen dienden oorspronkelijk om de onafhankelijke zelfvoorziening van de abdij te verzekeren. Binnen de omheining waren kruiden-, groente- en fruittuinen, buiten de muren waren wijngaarden, hop- en kooltuinen. De twee kloostertuinen met talrijke plantenschatten zijn een attractie en maken sinds 2018 deel uit van het Garden Dreams Saxony-Anhalt-netwerk. Beide tuinen zijn gemodelleerd naar middeleeuwse plannen en archieven.

In de kruidentuin gedijen ongeveer 260 soorten planten, vooral geneeskrachtige planten uit de middeleeuwen op basis van het kloosterplan van St. Gallen. Er zijn veel thematische gebieden waarin planten zijn onderverdeeld – geurige en wilde kruiden, sympathieke planten, geneeskrachtige en aromatische kruiden, Maria- en symbolische kruiden, magische planten en kleurkruiden. De kloosterkruidentuin speelde vroeger een zeer belangrijke rol als leverancier van geneesmiddelen. Het hart van de tuin zijn de verhoogde kruidenperken omlijst met houten planken. Ze garanderen de warmteminnende kruiden een droge voet, goede vloerventilatie en eenvoudiger onderhoud.

De moestuin toont de vroegere variëteit aan plantaardig voedsel. De ongeveer 100 gekweekte plantensoorten vertegenwoordigen met name de fijne groenten en kruiden op de tafel van de monnik, evenals hun gewone huisgroenten en veldvruchten. Het plantaardige voedingsassortiment van weleer wordt aangevuld met vollegrondsgewassen, granen, fruitsoorten en eetbare bloeiende planten. Voorbeelden van verwilderde groenten uit de 16e tot 18e eeuw worden toegevoegd aan de kloostermoestuin.

De vaste tentoonstelling Kloostertuinen: Ontwikkeling – Gebruik – Symboliek in de voormalige monnikshal geeft inzicht in de geschiedenis van de tuinbouw

en toont verbindingen met geneeskunde, voeding, kunst en monastieke architectuur. Middeleeuwse kloostertuinen zijn overwegend moestuinen voor kruiden, groenten en fruit. Benedictijnen en cisterciënzers worden nu beschouwd als de grondleggers van de Europese tuinbouw. Tot het midden van de 13e eeuw waren kloosters de enige culturele locaties voor het kweken van planten en geneeskrachtige kruiden. Essentiële kennis van hun tuincultuur is te vinden in de moestuinen van kastelen en plattelandsbevolking. De kloostertuinen veranderen door de eeuwen heen. Het aantal tuindelen neemt toe, het decoratieve en representatieve karakter wordt dominant, maar de ontwerpkenmerken blijven behouden.

KlangZeitRaum – Op het spoor van het geheim van muziek

Zelfs de cisterciënzer monniken vulden de eerbiedwaardige kloosterkamers met hun gezang. Ook in de barokke kerk klinkt sinds het begin van de 18e eeuw een orgel. Aan het eind van de jaren zestig schreef dr. Eitelfriedrich Thom nam het Telemann Chamber Orchestra op in het kloostercomplex. In de daaropvolgende jaren ontwikkelde het Michaelstein-klooster zich tot een belangrijke en nationaal bekende locatie voor concerten, seminars, cursussen en internationale conferenties.

De uitvoeringspraktijk van oude muziek, d.w.z. het streven om het oorspronkelijke geluidsbeeld te reconstrueren, vormt een leidraad voor de langdurige en diverse activiteiten van de hedendaagse muziekacademie. De interpretatie van het muziekwerk met historische muziekinstrumenten is daarbij essentieel. Om deze reden worden sinds het begin van de jaren tachtig muziekinstrumenten uit vervlogen tijden verzameld. De Michaelsteiner Muziekinstrumentencollectie werd in 1988 aanzienlijk verrijkt met ongeveer 500 stukken toen het de nalatenschap van wijlen restaurateur Peter Liersch uit Potsdam overnam. In hetzelfde jaar werd dr. Thom op de bovenverdieping van de westelijke vleugel van een muziekinstrumentenmuseum.

De collectie in het Michaelstein-klooster telt nu ongeveer 1.000 voorwerpen van het begin van de 18e eeuw tot heden, waaronder muziekinstrumenten en strijkstokken, een groot aantal geluidsinformatiedragers, evenals enkele grafische afbeeldingen en meubels.

In het Michaelsteinklooster is sinds december 2012 de actuele permanente tentoonstelling “KlangZeitRaum – Op het spoor van het geheim van de muziek” te zien. Muziekinstrumenten van de respectieve tijd of hun ontwikkeling van historische naar moderne instrumenten vormen ook de kern van deze nieuwe presentatie. Tegelijkertijd toont het zich als een tentoonstelling over de uitvoeringspraktijk en is het gewijd aan het maken van muziek gedurende meerdere eeuwen.

De muziekmachine van Salomon de Caus – Een show in 1615

Waterrad bediend, pinrollers bestuurd en een bewegende nimffiguur – rinkelende, grappige machines met bewegende figuren zijn altijd al een attractie geweest.

In de muziekmachine – een mechanisch kunstwerk waarin een scène uit de oude mythologie wordt begeleid door orgelmuziek – combineerde de universele ingenieur Salomon de Caus verschillende wiskundig gefundeerde wetenschappen en kunsten: de kunst van mechanica en werktuigbouwkunde, beeldhouwkunst, orgelbouw en de compositie van muziek combineert met het antieke onderwerp tot een totaalkunstwerk. Dit is niet alleen een getuigenis van technologie, cultuur en levensplannen ten tijde van hun intellectuele ontwikkeling, maar ook van de visies van die tijd. Het besef van dergelijke ideeën, het kritisch onderzoeken van ontwikkelingen, elementen en vooral verbindingen die duurzaam naar de toekomst wijzen, maken de muziekmachine tot een educatieve tentoonstelling bij uitstek voor de wereld van vandaag. Klooster Michaelstein heeft er een, de Salomon de Caus-muziekmachine, die uniek is in de wereld.

Oorspronkelijk bedacht Salomon de Caus, ingenieur en tuinarchitect, in het begin van de 17e eeuw een muziekmachine voor de kasteeltuin van Heidelberg. De realisatie werd verhinderd door de Dertigjarige Oorlog. In 1998 was een reconstructie succesvol. Beleef de muziekmachine in de nieuwbouw en laat je inspireren door de geluidsbeleving en de schitterende achtergronden!

Muziekacademie Saksen-Anhalt

Muziekwetenschap, muziekpraktijk en vervolgonderwijs komen hier samen; hier vindt de verwerking, communicatie en verspreiding van het muzikaal cultureel erfgoed plaats. Hier kunnen musici beslissende impulsen krijgen voor de uitvoeringspraktijk en kunnen (muziek)docenten suggesties krijgen voor hun dagelijkse werk.

Muziekhistorisch onderzoek houdt zich ook bezig met regionale muziekcultuur, muziekinstrumentenonderzoek kan terugvallen op een uitgebreide collectie historische muziekinstrumenten. Concerten bieden een gevarieerd programma, cursussen en congressen gaan in op actuele vragen over onderwijs en uitvoeringspraktijk.

Twee Michaelsteiner specialiteiten maken het plaatje compleet: “Vroege muziek voor jonge mensen” met het jeugdbarokorkest Michaelstein BACHS ERBEN en de

veelzijdige “Basseurope Academy”.

Concerten

Internationaal bekende artiesten, jonge musici en deelnemers aan onze cursussen: het spectrum aan programma’s varieert van oude muziek tot klassiek en romantisch tot jazz, rock en pop. Omdat we ons al 50 jaar bezig houden met de historische uitvoeringspraktijk in Michaelstein, selecteren we graag muziek uit de barokperiode, maar vooral werken die nog maar net herontdekt zijn! Als hoogtepunt zijn deze werken ook te horen op instrumenten in onze collectie.

Het monumentale kloostercomplex ademt een onvergelijkbare sfeer: in de refter, in de salon, in de oude smederij of in de grote concertzaal, de muziekschuur.

Cursusprogramma

Ons cursusaanbod is net zo divers als onze deelnemers. De cursussen aan de Muziekacademie in Michaelstein bestrijken een breed scala: instrumentale en vocale cursussen in alle richtingen, cursussen in muziekpedagogiek, cursussen in ritme, diploma’s voor koordirectie, bijscholing voor vertolkers van historische vakken, bijscholing voor musici op moderne instrumenten en nog veel meer. Slotconcerten presenteren de resultaten aan een geïnteresseerd publiek.

Conferenties

Michaelstein onderhoudt het discours tussen uitvoeringspraktijk, musicologie en muziekinstrumentenbouw in jaarlijkse conferenties.

De wetenschappelijke workshops bieden een platform voor het hele veld van “historische uitvoeringspraktijk”: omgaan met interne muzikale aspecten, kennis van externe condities en de interdisciplinaire omgeving.

In de symposia over historische muziekinstrumentenbouw staan ​​individuele instrumentfamilies gedurende meerdere eeuwen centraal in hun ontwikkeling. De professionele uitwisseling tussen musicologen, museologen, tolken, instrumentmakers en restaurateurs draait om verschillende aspecten van de originele instrumenten en de ontwikkeling van verfijnde replica’s voor de hedendaagse muziekpraktijk.

In de conferenties ontmoeten musicologie en instrumentstudies de muziekpraktijk, bijvoorbeeld door muzikale voorbeelden binnen de lezingen of concerten in verband met wetenschappelijke lezingen.

Repetitie- en congreslocatie

Een schilderachtige locatie, goed uitgerust met instrumenten en de spreekwoordelijke kloosterrust zijn de beste voorwaarden voor een cursus- of repetitieverblijf.

Het bijzondere aan conferenties in Michaelstein: het klooster ligt buiten de stad – uw groep kan zich volledig concentreren op het conferentiedoel. Tijdens de conferentiepauzes: slechts een paar stappen – en u bevindt zich midden in een prachtig Harz-landschap. Een hele reeks incentives van het klooster kunnen uw conferentie perfect aanvullen: kaarslicht in de avondretraite; Drumcircle – non-verbale teambuilding; Meditatieve rondleidingen in het historische klooster.

Voor uw verblijf voor een cursus of een repetitiefase kunt u gebruik maken van onze functioneel ingerichte gastenkamers in hotel en herberg “Zum Weisse Mönch”. De 35 zalen bieden plaats aan maximaal 88 deelnemers. Uiteraard biedt het hotel u ook maaltijden aan van ontbijt tot volpension.

Bron: www.kloster-michaelstein.de